De
nacht van de zestiende januari
(The night of the 16th January)
van Ayn Rand
Gespeeld rond 1957
Volgens de openbare aanklager in het proces over
de dood van de zwendelaar-zakenman Bjorn Faulkuer is hier sprake van moord
en is zijn gewezen secretaresse Karen Audre hieraan schuldig. Op het lijk,
na een sprong of worp van een dak-etage zwaar verminkt, werd de wond van een
kogel ontdekt, die afkomstig zou zijn uit een pistool waarop Karen’s
vingerafdrukken werden aangetroffen. Uit het kruisverhoor der getuigen komt
het bezoek van Bjorn aan Karen’s dakflat vast te staan, doch blijkt
ook dat Bjorn’s jonge vrouw Nancy Lee, dochter van de rijke bankier
Whitfield, haar man door een particuliere detective heeft laten schaduwen,
van de eerste dag van het huwelijk af. Een botsing tussen beide vrouwen, die
elkaar van leugens beschuldigen, brengt spanning in het geding.
Karen karakteriseert het huwelijk van Bjorn en Nancy als een “koop”.
Zij wilde Bjorn hebben en het huwelijk met haar was zijn enige mogelijkheid
om van Whitfield een lening los te krijgen ten einde zijn bankroet te voorkomen.
De plotselinge verschijning van de gangster Larry Regan brengt een sensationeel
element in de verhoren. Karen, die meende dat Bjorn nog leefde en daarom zeer
gereserveerd geweest is in haar verklaringen, wordt openhartig als zij hoort,
dat hij dood is. Bjorn had tien miljoen naar banken in Zuid-Amerika laten
overschrijven en zou daarheen verdwijnen na een gefingeerde zelfmoord. Het
verminkte lijk was dat van een doodgeschoten gangster, die als “dronken
man” in de lift naar boven was gebracht en daar voorzien van Bjorn’s
kleren en papieren. Larry zou Bjorn in zijn vliegtuig wegbrengen, maar een
ander was hem voor geweest. Volgens zijn verklaringen was dat Whitfield, die
Bjorn haatte. Het wrak van het vliegtuig werd verbrand gevonden met een door
het vuur onherkenbaar geworden dode. Larry legt een cheque van Whitfield voor
zwijggeld over, maar deze geeft daarvoor een andere verklaring. Schuldig of
onschuldig? Het stuk laat de mogelijkheid van beide uitspraken open.
Bron: Elise, catalogus op CD-rom van de NVA