Freuleken
van Herman Roelvink
regie Th. Bouwmeester

Gespeeld in 1924


Baron van Averling, wiens vrouw voor kort is overleden, heeft zijn jachtgronden verpacht aan de rijke, levenslustige jonker Iman van Aerschot uit Amsterdam. Deze speelt een amoureus spelletje met het aantrekkelijke feeksje Miebetje, een Gelders boerenmeisje, dat op het kasteel dient. De verhouding heeft niet veel om het lijf maar krijgt dramatische consequenties als “freuleken” thuiskomt, Averling’s 17-jarige dochter, die de taak van de overleden moeder zoveel mogelijk probeert te vervullen. Iman ontbrandt in liefde voor haar en zij schijnt hem ook niet ongenegen.
Dit is niet naar de zin van Miebetje, die het niet kan verkroppen, dat zij zonder meer op zij gezet wordt. De aanstellerige tante Henriette die op het kasteel logeert, vindt Iman een prachtige partij, maar Job, de aan zijn rolstoel gekluisterde oudste zoon van de baron, die iets gemerkt heeft van Iman’s avontuurtje met Miebetje, stelt alles in het werk om een huwelijk te voorkomen.
Hij krijgt zonder het te weten een medestandster in de impulsieve, in haar gevoel van eigenwaarde gekrenkte Miebetje, die freuleken ongewild een grote ontgoocheling bereidt. Als de gehele familie, behalve Job, tante Henriette uitgeleide doet, gaat zij, na Iman de mantel te hebben uitgeveegd, speels op zijn knie zitten. Freuleken, opzettelijk teruggekeerd om Miebetje op een leugen te betrappen, is hiervan onverwacht getuige en zij trekt daaruit zulke vèrgaande conclusies ten opzichte van de verhouding tussen Miebetje en Iman, dat zij niet meer met hem wenst te spreken.
Iman, die hiervan diep onder de indruk is, besluit nu naar Amsterdam terug te keren en komt formeel afscheid nemen. Hij maakt Job duidelijk, dat er tussen Miebetje en hem niets is gebeurd, waarvoor hij zich heeft te schamen, maar met een jong meisje als freuleken kan hij daarover niet spreken. Ten slotte is het Job, die zijn zuster verklaart dat er noch bij Iman noch bij Miebetje van slechtheid sprake was en zij laat Iman merken, dat hij het volgend jaar weer welkom is.

Bron: Elise, catalogus op CD-rom van de NVA